เสียง : Sound Track

8.2

The Act of Killing (2012) ฆาตกรรมจำแลง เป็นภาพยนตร์สารคดี ทดลองปี 2012 ที่กำกับโดย โจชัว ออพเพนไฮเมอร์ ร่วมกับ คริสติน ซินน์ และผู้กำกับร่วมชาวอินโดนีเซียนิรนาม ภาพยนตร์เรื่องนี้จะติดตามบุคคลที่มีส่วนร่วมในการสังหารหมู่ในอินโดนีเซียในปี 1965 – 1966 ซึ่งผู้ถูกกล่าวหาว่าเป็นคอมมิวนิสต์ และผู้ที่ต่อต้านระบอบการปกครองใหม่ ถูกทรมานและสังหารโดยฆาตกร ซึ่งหลายคนกลายเป็นพวกอันธพาลยังคงมีอำนาจอยู่ทั่วประเทศ

ในช่วงปี 2012 ได้มีการเสนอชื่อสารคดีแปลกหน้าเรื่องหนึ่ง ที่มีชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์ สารคดีที่น่าจับตามอง ซึ่งเรื่องราวเริ่มต้นที่ โจชัว ออพเพนไฮเมอร์ เขาได้เดินทางไปยังอินโดนีเซีย เพื่อค้นหาและทำการทดลองเกี่ยวกับสารคดีที่เค้าจะทำขึ้นในช่วงแรกคอมมิวนิสต์ของประเทศอินโดนีเซียราวปี 1965 โดย ออพเพนไฮเมอร์ ได้บอกว่าเหตุผลหลักที่อยากสร้างสารคดีเรื่องนี้คือ ต้องการเล่าความเลวร้ายที่เกิดขึ้นในอดีตของชาวอินโดนีเซีย เพื่อทำการทดลองผ่านสารคดี การทดสอบมโนสำนึกของฆาตกรในยุคล่าคอมมิวนิสต์ ว่าพวกเขานั้นเมื่อหันกลับมามองความเลวร้ายในสมัยนั้นของตนเอง พวกเขาจะรู้สึกอย่างไร พร้อมกับการจำลองสถานการณ์ที่เกิดขึ้นให้พวกเขาได้ต่อสู้กับความเลวร้ายที่พวกเขาได้ก่อขึ้นที่อ้างว่าเป็นการคอมมิวนิสต์ด้วยการสถาปนาความดีอันยิ่งใหญ่ของตนเองจากการหนุนของกองกำลังที่ส่งอิทธิพลจากรัฐบาลอินโดนีเซีย โดยการเริ่มติดตามอดีตฆาตกรนักฆ่า อันวา คองโก และเพื่อนร่วมอุดมการของเขา ซึ่ง ออพเพนไฮเมอร์ ได้เริ่มถ่ายทำตั้งแต่ปี 2004 มีการแสดงเหตุการณ์จำลองการฆ่าในเหตุการณ์คอมมิวนิสต์ที่หลากหลายวิธี ซึ่งรอบนั้นพวกเขาแทบไม่ได้รู้สึกผิดกับสิ่งที่ตนได้ทำลงไปเลยแม้แต่น้อย ปัจจุบันนักฆ่าเหล่านั้นก็ได้กลายมาเป็นนักการเมืองคนใหญ่คนโต แถมยังมีผู้คนเคารพนับหน้าถือตาอีกด้วย รวมไปถึงยังมีการยกย่องให้พวกเขากลายเป็นวีรบุรุษที่ปกป้องบ้านเมือง แต่สำหรับ ออพเพนไฮเมอร์ แล้วสิ่งเหล่านั้นเป็นสิ่งที่ชั่วร้าย และน่าขยะแขยงที่สุดในความคิดของเขา สารคดีนี้เป็นเหมือนกับการเล่าเรื่องของคนที่หลายคนยกย่อง ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านการสังเวยผู้คนนับล้านคนให้กับวีรบุรุษเหล่านั้น ซึ่งก็ไม่ต่างจากเหตุการณ์การฆ่าผู้คนในหลายประเทศจำนวนมาก เป็นการฆ่าผู้คนที่เห็นต่างด้วยการใช้สื่อเป็นเครื่องมือ สารคดีเรื่องนี้จะเป็นการติดตามชีวิตของ อันวา คองโก หนึ่งในอดีตสมาชิกเยาวชนที่มีหน้าที่ปราบปรามคอมมิวนิสต์ พร้อมกับการจำลองสถานการณ์ในการสร้างฉากจริง ๆ ขึ้นมาเล่นกับฉากที่พวกเขาเคยฆ่าในอดีต รวมไปถึงการติดตามดูสถานที่ต่าง ๆ ที่เขาเคยใช้ทรมานผู้คน โดยระดับความจริงจังในแง่ของโปรดักชัน จะเพิ่มความโหดร้ายทารุณของการฆ่า อีกทั้ง ออพเพนไฮเมอร์ ยังมีการสะกิดต่อมความรู้สึกของนักฆ่าเหล่านั้นว่า สิ่งที่พวกเขาเคยทำจะย้อนกลับมาทำร้ายพวกเขาในไม่ช้า จากที่พวกเขาไม่เคยมีความรู้สึกผิด จากแววตาที่เคยภูมิใจในอุดมการณ์ พวกเขาก็เริ่มมีแววตาที่หวาดกลัวด้วยคำพูดที่ว่า “ผมไม่คิดว่าภาพที่ออกมานั้นมันจะรุนแรงขนาดนี้ ผมรู้สึกว่าผมจะต้องพิกลพิการกับสิ่งที่ตัวเองทำบาปกรรมจะตามทันในไม่ช้า” เรียกได้ว่าเป็นสารคดีที่ตลกร้ายเอามาก ๆ เพราะ ออพเพนไฮเมอร์ ได้สร้างที่ให้นักฆ่าแต่งตัวเป็นตัวตลก พร้อมกับการเล่าวิธีฆ่าต่าง ๆ และเหตุการณ์อีกหลาย ๆ เหตุการณ์ที่โหดเหี้ยม ภายในสารคดีสามารถไปติดตามชมกันได้
หลังจากรับชมสารคดีเรื่องนี้จบ คะแนนที่ให้คือ 8/10 คะแนน ซึ่งหลังจากที่เรารับชมจบแล้ว ค่อนข้างรู้สึกหดหู่แทบพูดไม่ออกเลยทีเดียวกับเหตุการณ์ที่ได้รับชมไป ซึ่งเราได้ตกผลึกเรื่องราวอยู่ในหัวสักพัก เราได้เรียนรู้บางอย่างที่สะท้อนความเป็นมนุษย์ การเข่นฆ่าประชาชนที่มากที่สุดเป็นการก่อการร้าย หรือคอมมิวนิสต์ที่โหดเหี้ยม คร่าชีวิตผู้คนบริสุทธิ์ไปมากมาย เพื่อสิ่งที่ตนต้องการ ความไม่รู้สึกผิดบาปของจิตใจมนุษย์ที่ถูกชักนำโดยกลุ่มคนขนาดใหญ่ที่มีอำนาจในมูลการใช้สื่อเป็นเครื่องมือ ที่ชวนเชื่อให้ผู้คนเริ่มเกลียดชัง และเล่นเข่นฆ่ากันเอง เป็นอีกหนึ่งสารคดีที่ยิ่งดูก็ยิ่งสะเทือนจิตใจ ฉากต่าง ๆ ที่ถูกจำลองสถานการณ์ออกมาได้น่าขนลุกและสยดสยอง ใครที่ชื่นชอบสารคดีที่ย้อนประวัติศาสตร์เรื่องนี้ ย้อนรอยแบบเจาะลึกขั้นสูง จากตัวผู้กระทำจริงในอดีต ที่มีบทบาทใหญ่ในปัจจุบัน สิ่งเหล่านั้นให้ข้อคิดต่าง ๆ กับเรามากมายอีกด้วย